0-0-2 . آب و هوای استان آذربایجان شرقی .

عوامل اصلی موثر در آب و هوای استان آذربایجان شرقی .

A ) عوامل بیرونی . B ) عوامل محلی .

عوامل بیرونی : 1- توده ها . 2 - جریان های هوایی .

عوامل بیرونی شامل توده ها و جریان های هوایی اند که منشأ آن ها خارج از استان بوده ولی با حرکت به سوی این منطقه ، تغییرات اساسی در وضعیت آب و هوایی منطقه به وجود می آورند و در نهایت باعث شکل گیری و تنوع خاصی در اقلیم استان می شود .

عوامل محلی :

مهم ترین عوامل محلی موثر در آب و هوای استان آذربایجان شرقی عبارتند از :

1 . ارتفاع از سطح دریا .

2 . وضعیت نا همواری ها .

3 . عرض جغرافیایی .

4 . دوری و نزدیکی به پهنه های آبی .

5 . پوشش گیاهی و کشاورزی .

1 - وجود ارتفاعات بلند . 2 - جهت گیری جغرافیایی آن ها . 3 - اختلاف ارتفاع از سطح دریا . 4 - بیش از سایر عوامل اقلیمی در ب و هوای استان آذربایجن شرقی موثرند . ارتفاع کلی استان از 160 متر در گرمادوز تا 3/707 متر در قله ی سهند متغیر است .

چنین اختلاف ارتفاعی باعث تفاوت دمایی حدود 16 درجه ، تفاوت بارشی حدود 300 میلی متر در مناطق مختلف استان می شود . ( ارتفاع از سطح دریا ) .

نحوه  استقرار پستی ها و بلندی ها و جهت گیری رشته کوه ها و پیچیدگی آن ها از عوامل شکل گیری اقلیمی مناطق مختلف استان به شمار می رود . ( وضعیت نا همواری ها )

به طور کلّی مایل بودن زاویه ی تابش خورشید ، موجب کاهش گرمای دریافتی از استان آذربایجان شرقی می شود .

ولی عامل ارتفاع و تنوّع نا همواری ها ، این قاعده را در استان نقص کرده است؛ به طوری که قسمت های شمالی استان ، گرم تر از قسمت های میانی و جنوبی آن می باشد . ( عرض جغرافیایی )

منابع رطوبتی استان شامل کانون های آب گیر ، آب های جاری و آب های زیر زمینی است که هر یک به نوبه ی خود بر اقلیم استان تاثیر می گذارند .

وجود دریای خزر در شرق و دریاچه ی ارومیه در غرب استان و قوری گل در مرکز استان و هم چنین دریاچه های پشت سد ها ، نسبت به آب های جاری و آب های زیر زمینی بر وضع رطوبتی استان تاثیر می گذارند . ( دوری و نزدیکی به پهنه های آبی )

استقرار جنگل های ارسباران در شمال استان ، آب و هوای محلی خاصی را در آن مناطق ایجاد کرده است .

مراتع سر سبز نیز در اکثر مناطق استان در دامنه های ارتفاعات استقرار دارند که خود در تلطیف و تعدیل هوا نقش مهمّی دارند .

وجود باغات در برخی نواحی استان آذربایجان شرقی ، تاثیرات زیادی در آب و هوای محلی گذاشته است .

استان شناسی آذربایجان شرقی .

0-0-1 . رصد خانه مراغه - ایران به روایت آثار - عصر ایران .

ایران به روایت آثار - 56 .

رصد خانه مراغه .

مرکز نجوم جهان در ایران .

رصد خانه ای که متعصبان نابودش کردند .

رصد ستارگان در آسمان ایران .

قسمت پنجاه و ششم .

رصد خانه مراغه در زمان خود با شکوه بود و مورد احترام علما و دانش مندان .

جایی که خواجه نصیر الدین طوسی آن را مدیریت می کرد .

گزارش و تصویر : محسن ظهوری .

تصاویر : اسماعیل گل رخ . بابک نیلو فری . سیامک جاوید . آرش امان زاده .

BBC - Science and Islam by Jim Al-Khalili .

منبع : تحقیق زیر نظر بهرام آجرلو . مقاله های پرویز ورجاوند و جان استیل .

سایت تحلیلی خبری عصر ایران .

مراغه یکی از شهر های بزرگ آذربایجان شرقی و جزو 10 شهر تاریخی ایران است .

https://www.namasha.com/v/CAb8TtFo .